خبرگزاری مهر، گروه بین الملل-جواد حیران نیا: اتحادیه اروپا تلاش می‌کند توافق هسته‌ای با ایران را نجات دهد. حال آنکه در برابر تحریم‌های آمریکا، دامنه عملکرد این اتحادیه بسیار محدود است.

قانونی که اتحادیه اروپا برای مقابله با تحریم‌های آمریکا پیش بینی کرده نسخه‌ جدیدی است از قانونی به نام "Blocking Statute" که اتحادیه اروپا سال ۱۹۹۶ در برابر تحریم‌های کوبا توسط آمریکا تصویب کرده بود.

در سال ۱۹۹۶ نیز آمریکا سیاست تحریمی خود را علیه کوبا برخلاف میل و بدون همراهی اروپا وضع کرده بود. اروپا با وضع آن قانون، در برابر سیاست آمریکا مقاومت کرد. در آن زمان، رئیس جمهوری وقت آمریکا، بیل کلینتون ناگزیر به عقب‌نشینی شد و شرکت‌های اروپایی را از مجازات معاف کرد. از آن زمان البته مدت زیادی می‌گذرد و این بار موضوع بر سر بیل کلینتون نیست، بلکه سر نخ ماجرا دست دونالد ترامپ است.

این پرسش مطرح است آیا اروپا قادر خواهد بود مقابل تحریمهای امریکا علیه ایران موضعی قدرتمند اتخاذ کند و آیا قوانین مسدودساز اروپا برای حمایت از شرکتهای اروپایی مقابل تحریمهای امریکا علیه ایران کارا خواهد بود؟

در این خصوص خبرنگار مهر گفتگویی با پروفسور «نوآم چامسکی» نظریه پرداز برجسته آمریکایی انجام داده است که در ادامه می آید. چامسکی استاد دانشگاه MIT آمریکا و بنیانگذار زبان شناسی مدرن است.

*برخی معتقد هستند قانونی که اتحادیه اروپا برای مقابله با تحریم‌های آمریکا پیش بینی کرده، در عمل تاثیری بر تحریم‌ها و کاستن فشار ناشی از آن‌ها ندارد و این قانون نسخه جدیدی از قانون "Blocking Statute" است که اتحادیه اروپا سال ۱۹۹۶ در برابر تحریم‌های کوبا توسط آمریکا تصویب کرده بود. کارایی این قانون را در جهت حمایت از ایران در مقابل تحریمهای امریکا تا چه اندازه می دانید؟

این قانون می تواند کارآمد و مؤثر باشد اگر اروپا تمایلی برای به کار بستن آن داشته باشد.

باید به این نکته توجه داشت که در حال حاضر با امریکای خطرناکی مواجه هستیم. از این رو حمایت جدی از ایران مقابل امریکا برای اروپا به معنای تقابل مستقیم و مواجهه با امریکایی است که در حال حاضر هم خیلی خطرناک است.

البته اروپا تمایلی برای دنبال کردن این موضوع و قرار دادن خود مقابل امریکا ندارد. به عبارت دیگر اروپا تمایل ندارد به منظور مقابله با تحریمهای ایران جلوی امریکا بایستد.

 *درسال ۱۹۹۶ نیز آمریکا سیاست تحریمی خود را علیه کوبا برخلاف میل و بدون همراهی اروپا وضع کرده بود. اروپا با وضع آن قانون، در برابر سیاست آمریکا مقاومت کرد. آیا در حال حاضر نیز اروپا قادر هست مقابل آمریکا چنین مقاومتی داشته باشد؟

این موضوع کاملاً واضح و مشخص نیست که اروپا در عمل تحریم کوبا را نپذیرفت؛ هر آنچه اروپایی گفتند فقط در لفظ و کلام بود.

باز تأکید می کنم که اروپا قادر هست مقابل تحریمهای امریکا علیه ایران از تهران حمایت کند اما احتمالا تمایلی به این کار ندارد.

*آزادی عملکرد و انتخاب شرکت‌ها در شمار حقوق بنیادینی است که اتحادیه اروپا نیز تمایلی به محدود کردن این حقوق ندارد. با این وجود اتحادیه اروپا چگونه قادر خواهد بود این شرکتها را ملزم به همکاری با ایران کند؟ آیا اساسا اتحادیه اروپا می تواند چنین مکانیسمی را ایجاد و شرکتهای اروپایی را ملزم به همکاری با ایران کند؟

احتمالاً اروپا نمی تواند چنین مکانیسمی را ایجاد کند. اما در شرایط کنونی بعید نیست این اتفاق بیفتد.